Көнкүреш әйберҙәре эҫе һыу менән йомшартылған, ҡайһы берҙә ерек ҡабығы төнәтмәһендә буялған туҙҙан эшләнгән. Башҡортостандың көньяҡ-көнсығыш
таулы-урманлы райондарында әйберҙәрҙе башлыса цилиндр формаһында эшләгәндәр: әҙерләмәнең ситтәрен бергә ҡушып ялғағандар йәки осло ҡаптырма рәүешендә киҫеп, ныҡ итеп беркеткәндәр. Ошондай уҡ ысул менән емеш-еләк йыйыу, ҡул эштәре кәрәк-яраҡтары һалыу өсөн төплө еңел туйыҙҙар (төйөҫ), айран, ҡатыҡ әҙерләү һәм һөт һаҡлау өсөн еңел тырыздар, ике ҡат туҙҙан эшләнгән, алынмалы ағас төплө туҙ биҙрәләр эшләгәндәр.

Башҡортостандың көнсығыш Урал аръяғында,
төньяҡ-көнсығыш, таулы үҙәк райондарында дүрткел туҙ әйберҙәр ҡулланылған: туҙҙың ситтәрен һәм мөйөштәрен бөкләп теккәндәр. Емеш-еләк киптереү, буҙаға бойҙай шыттырыу, ҡорот һәм башҡа аҙыҡ әҙерләү һәм һаҡлау өсөн һай һауыт – туҙаяҡ, бәшмәк, еләк йыйыу, юлда йөрөтөү өсөн бейек тырыздар (ҡаяҙ) ҡулланылған.

Өй кәрәк-ярағын аппликация менән биҙәгәндәр, шулай уҡ биҙәктәрҙе контурлы, ҡабарынҡы итеп, баҫып йәки семәрләп, соҡоп, уйып яһағандар, ә күн әйберҙәрҙе төрлө геометрик, сәскә-үҫемлек орнаменты менән биҙәгәндәр.

Байрам табындарында, туй йолаларын башҡарғанда бай итеп биҙәлгән ижау, тәпән һәм ҡапҡаслы көрәгәләр айырым урын биләгән. Туй күстәнәстәре менән бүләктәрҙе төрлө төҫтәге буҫтау һәм суҡ менән биҙәлгән тире тоҡсайҙарҙа сығарғандар. XIX быуат аҙағынан көнкүрешкә фабрикала яһалған кәрәк-яраҡ ингән.

Башҡорттар йылҡы, һыйыр малы, ваҡ мал, ҡайһы бер ҡырағай хайуан (мышы, илек, болан һ.б.) тиреһен ҡулланған. Күндән (һирәгерәк тиренән) аҙыҡ-түлек һаҡлау, ташыу һәм әҙерләү өсөн төрлө традицион йыһаздар, юл, эйәр тоҡсайҙары һ.б. яһағандар.

Ҡымыҙ һаҡлай торған һауыттарҙы башлыса йылҡы тиреһенән теккәндәр, һыу үтмәһен һәм ныҡ булһын өсөн махсус ыҫлыҡҡа ҡуйғандар (ҙурайһын өсөн алдан көл тултырғандар). Алынмалы түңәрәк төплө, бөтөн тиренән торған һәм оҙонса төплө, тире киҫәктәренән яһалған һауыттар булған. Шулай уҡ кәзә, һарыҡ тиреһенән тегелгән турһыҡтар файҙаланылған. Күн һауыттар күбеһенсә һөт аҙыҡтары өсөн ҡулланылған. Йылҡының башынан бөтөн килеш һыҙырып алынған тиренән – һөт силәктәре (башкүнәк), муйын тиреһенән бәләкәй киҫмәктәр (көрәгә) эшләгәндәр. Тороҡ тиреһенән 8–10 биҙрә ҡымыҙ һыймалы һауыт теккәндәр. Аяҡ тиреләрен бергә ҡушып, тубыҡ өлөшөнән үҙенсәлекле һауыт – ҡуллыҡ (ботлоҡ) яһағандар. Тар муйынлы һәм элмәкле йомшаҡ турһыҡтар (муртай) походтарҙа эйәр ҡанъяғаһына бәйләр өсөн уңайлы булған. Шулай уҡ тиренән эшләнгән тар май яҙғыстар (боткүнәк) осраған. Айран менән ҡаймаҡ өсөн һыйыр елененән тегелгән һауыт ҡулланғандар. Шулай уҡ ҡарындан, йөрәктән, йыуан эсәктән һауыттар яһағандар.

Һаба – оҙон муйынлы, төбө дүрт мөйөшлө, дүрт ҡырлы, пирамида рәүешендәге һауыт (бейеклеге 1,5 м тиклем). Уны иләнгән ат тиреһенән яһағандар. Торлаҡта ғәҙәттә инеү урынынан алыҫ түгел усаҡ (мейес йәки сыуал) ҡаршыһындағы һике эргәһенә тәпәш ағас күтәрмәгә ҡуйылған, традицион интерьер элементтарының береһе булған. Ҡымыҙ бешеү һәм һаҡлау өсөн ҡулланылған. Традиция буйынса йыйындарҙа, һабантуйҙарҙа һәм башҡа байрамдарҙа, туй йолаларын, ғаилә һәм община йолаларын башҡарғанда ҡунаҡ һыйлау һауыт‑һабаһы булған. XIX быуаттың икенсе яртыһында һабаға оҡшаш һауыттар хужалыҡ алып барыуҙа малсылыҡ өҫтөнлөк иткән Башҡортостандың көньяҡ һәм көнсығыш райондарында (шул иҫәптән Урал аръяғы башҡорттарында, Ырымбур башҡорттарында) киң таралған.

Ижау – йомро, һирәгерәк яҫы төплө, оҙонса бәләкәй моронло һәм һырлы тотҡалы ағас сүмес. Урал буйында ижауҙар спираль һымаҡ фигуралар, дүңгәләктәр йәки сылбырҙар менән биҙәлгән селтәрле киң тотҡалы булһа, Урал аръяғында тар тотҡалы ижауҙар таралған. Улар ғәҙәттә байрам аштары, туй йолалары һәм башҡалар ваҡытында ҡымыҙ һәм бал менән һыйлау өсөн тәғәйен һауыт‑һаба комплектына ингән.

Батман (тәпән) – соҡоп яһалған алынмалы төплө һәм ҡапҡаслы ағас һауыт (диаметры – 25–30 см, бейеклеге –
35–45 см. Башлыса, йүкәнән эшләнгән, ауыҙы һәм ҡапҡасы геометрик орнамент менән биҙәлгән. Бал йыйыу, ташыу һәм һаҡлау өсөн файҙаланылған.